Kinh kể rằng sau khi ngộ đạo, để giữ lời hứa với vua Tần Bà Sa La trước đó, Đức Phật quay về nước Ma Kiệt Đà để giáo hoá, vua Tần Bà Sa La cúng dường Đức Phật và tăng đoàn một khu vườn trúc để tu tập, có thể nói đây là ngôi chùa đầu tiên trên thế giới, gọi là Trúc Lâm Tịnh Xá, chỉ là các lều tranh trong vườn trúc.
Ở nước Kosala bên cạnh có một vị đại gia tên Cấp Cô Độc sang thăm nhà em cọc chèo ở nước Ma Kiệt Đà, được diện kiến Đức Phật, quá ngưỡng mộ và muốn thỉnh Đức Phật về quê mình giáo hoá, được Đức Phật nhận lời, ông Cấp Cô Độc vội về quê tìm đất cất chùa để cùng dường. Tìm mãi chẳng được miếng nào ưng ý, may cuối cùng cũng được một miếng vừa ý, hỏi ra thì sở hữu là thái tử Kỳ Đà, một người không có gì ngoài… điều kiện, lại ngông theo kiểu “tiền nhiều để làm gì”, bổn thái tử thiếu gì tiền mà phải bán vườn, thấy ông Cấp Cô Độc năn nỉ nhiều quá, ông nói thách theo kiểu đuổi khách:
– Ông về dát vàng kín cả khu vườn thì tôi bán.
Ông Cấp Cô Độc đang lưỡng lự suy tư, thái tử kỳ đà hỏi đểu: Không đủ tiền chớ dề?
Không ngờ ông Cấp Cô Độc đáp:
– Tôi đang tính xem lấy vàng từ kho nào đến cho nó nhanh.
Và sau đó cho xe chở vàng tới dát kín khu vườn như cam kết. Choáng với việc có tay đại gia kia mua đất cất chùa cúng Phật, thái tử đi tìm hiểu về Phật và quá ngưỡng mộ, ông về chơi khó ông Cấp Cô Độc:
– Tôi bán đất chứ không bán cây đâu nhé.
Cấp Cô Độc hoảng, thì ông bẩu tiếp: Cho tôi cúng vườn cây cho Đức Phật và tăng đoàn với.
Thế là ngôi chùa thứ 2 trên thế giới được ra đời, tên là Kỳ Viên Tịnh Xá (Kỳ là tên thái tử Kỳ Đà), chỉ là nơi cho Phật và tăng đoàn ăn ở, tu tập, không hề thờ tự thần linh hay dịch vụ cúng kiếng tèm lem như sau này. Ông Cấp Cô Độc được xem là vị đại hộ Pháp có công nhất thế giới.
Tại Kỳ Viên Tịnh xá này Đức Phật đã ở 24 mùa an cư kiết hạ (ở yên 1 chổ giáo hoá cho đại chúng từ rằm tháng 4 đến rằm tháng 7) cuối cùng. Chả là trước đó Phật đi giáo hoá khắp nơi, cứ tuỳ duyên mà đi, không cố định, làm cho bá tánh muốn đến gặp Phật cũng không biết ở đâu mà lần, tìm Ngài khổ chết mẹ, Ngài thị giả Ananda mới xin với Phật là ngoài mùa an cư thì Phật cứ tuỳ duyên mà chạy show đi giáo hoá, đến mùa an cư thì về Kỳ Viên tịnh xá, để cho Phật tử khắp 4 phương biết mà đến, và Phật đã đồng ý và ở 24 mùa an cư cuối cùng ở đây, toàn bộ chi phí do doanh nhân Cấp Cô Độc bao tất.
Quay lại chuyện ông Cấp Cô Độc, ông phát tâm cúng dường khủng như vậy và chăm chỉ tu tập nên đã được nhập vào hành thánh, em trai là Tu Bồ Đề là 1 trong 10 đại đệ tử của Phật, tuy nhiên vợ và con thì xót của nên không ưa Phật và tăng đoàn, đặc biệt bà vợ chuyên phỉ báng Phật và tăng đoàn, cho rằng họ đã thuốc chồng bà tiêu tán hết tài sản cho Phật giáo. Với con trai thì ông dùng chiêu lừa rằng: ông là Phật tử nên phải tham gia thọ bát quan trai giới (1 dạng tập tu tại chùa trong 1 ngày dành cho Phật tử tại gia), nếu bận kinh doanh không đi được thì phải thuê người đi thay, trả 100 lượng/lần, ông con xót của nên xung phong đi thay cho đỡ tốn, đi được vài kỳ, giác ngộ chính đạo, theo Phật luôn nên cũng chứng vào dòng thánh.
Vợ ông thì gian nan hơn, không tài nào thuyết phục được vợ, ông đành đến nhờ Phật tới thuyết pháp cho bà, nhưng cứ gặp Phật là bà trốn, Phật đứng trước mặt bà quay lưng, Phật dùng thần thông biến ra 4 phía thì bà ngồi thụp xuống, nhắm mắt, bịt tai. May thay, trong tăng đoàn có sadi La Hầu La, 10 tuổi là con trai của Phật, hàng ngày ôm bát đi khất thực qua nhà bà, thương đứa trẻ bà kêu vô cho ăn, trong bữa ăn sadi La Hầu La cứ ngây thơ kể lại những hoạt động của Phật và tăng đoàn trong Kỳ Viên Tịnh Xá, lâu dần bà ngộ ra, đến ngày đủ duyên bà theo La Hầu La tới đảnh lễ Phật xin xuất gia.
Tóm lại chùa chỉ là những nơi dành cho Tăng, Ni và Phật tử tu tập, phải đảm bảo 3 thứ Phật – Pháp – Tăng, gọi là Tam Bảo: Phật là các tượng, hình ảnh,… biểu tượng liên quan đến Đức Phật, đẳng cấp nhất là các xá lợi của Phật (theo sử sách thì vua Asoka đã thu gom xá lợi ở các chùa, tháp rồi chia ra 84000 xá lợi để xây chùa/tháp khắp Ấn, Nepal, Srilanca, Miến điện,…); Pháp là các Kinh điển do Phật thuyết và ngữ lục của các Tổ thuyết; Tăng – là các tu sỹ tu theo Giáo Pháp của Phật.
Còn những thứ vàng mã nhang đèn, thầy cúng, lễ lộc chỉ là tạp vật, mê tín dị đoan, làm người ta càng xa Phật mà thôi. Chư tôn phật tử có lòng, xin cứ lấy số tài khoản hoặc momo cho chánh niệm.
Nam mô bổn sư đồng chí Thích Ca Mâu Ni Phật
